Chorobę afektywną dwubiegunową rozpoznaje się dużo częściej u dorosłych niż u dzieci czy młodzieży. Jednak pierwsze symptomy choroby pojawiają się przed ukończeniem 19 tego roku życia u połowy chorych. Szacuje się, że u około jednego procenta młodzieży stawia się diagnozę ChAD, a u dalszych 6% objawy należące do spektrum choroby dwubiegunowej. Amerykańscy lekarze mówią o gwałtownym wzroście zdiagnozowanych nastolatków. W ciągu ostatnich 10 lat liczba zdiagnozowanych nastolatków w Stanach wzrosła czterokrotnie. Pytanie czy wcześniej młodzież była niedodiagnozowana czy teraz zbyt szybko stawia się diagnozę choroby afektywnej dwubiegunowej.
Wśród czynników ryzyka sprzyjających wystąpieniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub współwystępujących z ChAD wymienia się poza czynnikami genetycznymi, czynniki środowiskowe:
- uzależnienie od narkotyków
- stany pobudzenia spowodowane lekami czy dopalaczami
- nadmierne spożywanie alkoholu
- zaburzenia lękowe, lęk separacyjny, ataki paniki
- stres pourazowy
- zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej dzieci i młodzieży przebiega podobnie jak dorosłych. Poza farmakoterapią powinno być uzupełnione przez psychoterapię i psychoedukację zarówno dziecka jak i rodziców czy opiekunów.
Co rodzic może zrobić by wspomóc swoje dziecko w długotrwałym leczeniu.
- dowiedzieć się jak najwięcej o chorobie. Na początek można przeczytać listy do bliskich o manii i depresji, pisane przez osoby dorosłe, ale na pewno pomocne również rodzicom.
- wsłuchać się w swoje dziecko, pozwolić mu mówić i opowiadać o swoich problemach
- być cierpliwym i wyrozumiałym
- pomóc prowadzić z dzieckiem dzienniczek choroby i zapiski dotyczące samopoczucia i zmian nastroju w kolejnych dniach. Przejścia z okresu manii do depresji i z powrotem są częstsze w przebiegu ChAD u młodzieży niż u dorosłych, częstsze są też stany mieszane.
- pomóc dziecku prowadzić regularny tryb życia
- regularne, zdrowe posiłki
- regularne godziny snu – tyle samo godzin snu codziennie, te same pory kładzenia się spać i wstawania
- regularny wysiłek fizyczny, w miarę możliwości sport
- ograniczyć alkohol, narkotyki, substancje pobudzające
Źródła:
Diagnozowanie choroby afektywnej dwubiegunowej u dzieci i młodzieży, psychiatria.pl
Choroba afektywna dwubiegunowa u dzieci i młodzieży, lek. Magdalena Miernik-Jaeschke, mp.pl
How to Recognize and Treat Bipolar Disorder in Teens healthline.com