Ostatnie dwa lata obserwacji wprowadzą być może pewne zmiany w zaleceniach dla kobiet planujących zajście w ciążę, które jednocześnie używają leków stabilizujących nastrój.

 

Podczas dorocznej 61-szej konferencji Amerykańskiej Akademii Neurologii w 2009 roku przedstawiono podsumowanie dotychczasowych dostępnych w piśmiennictwie danych, dotyczących kobiet ciężarnych przyjmujących leki przeciwpadaczkowe, a także ich dzieci. Ze względu na podobne preparaty te same zalecenia mogą dotyczyć również chorych na ChAD

Lek przeciwpadaczkowy Ryzyko uszkodzenia i deformacji płodu Ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych u dziecka
Kwas walproinowy Istnieje Najprawdopodobniej istnieje
Karbamazepina Najprawdopodobniej nie ma Prawdopodobnie nie ma
Lamotrygina Prawdopodobnie nie ma Prawdopodobnie nie ma
Fenobarbital Nie stosowany Prawdopodobnie istnieje
Fenytoina Prawdopodobnie nie ma Prawdopodobnie istnieje

Uzyskane dane wskazują na to, że najwyższe ryzyko uszkodzeń płodu wystąpiło przy wysokich dawkach kwasu walproinowego w pierwszym trymestrze ciąży ( niekiedy mówi się o pierwszych dwu tygodniach po poczęciu). Zmiana leku po tym okresie nie ma więc uzasadnienia, a może wiązać się z niebezpiecznymi dla matki i dziecka napadami padaczkowymi.

W związku z tym panel Amerykańskiej Akademii Neurologii oraz Amerykańskie Towarzystwo Epileptologii sugeruje unikanie kwasu walproinowego w przypadku kobiet planujących ciążę, i to także jedynie u tych, u których kwas walproinowy nie jest lekiem niezbędnym do kontroli napadów padaczkowych.
Kobiety, które muszą stosować kwas walproinowy powinny razem z lekarzem przedyskutować ryzyko stosowania tego leku dla płodu i podjąć z partnerem decyzję o ciąży.

W podsumowaniu podkreślono także znaczenie monoterapii (stosowania jednego leku), gdzie ryzyko uszkodzeń płodu jest niższe niż przy politerapii (stosowanie kilku leków). A zatem kobiety przyjmujące trzy leki powinny przed planowanym zajściem w ciążę, razem z lekarzem próbować terapii dwoma lekami, a te, które stosują dwa leki, próbować leczenia jednym lekiem. Złota reguła stosowania najniższej skutecznej dawki leku jest jak najbardziej aktualna.

Odpowiednikiem amerykańskich rejestrów jest program EURAP (Europejski Rejestr Leków Przeciwpadaczkowych i Ciąży ) prowadzony przez Ligę Przeciwpadaczkową Lekarze europejscy są bardziej sceptyczni w stosunku do doniesień amerykańskich i podkreślają, że leki nowsze (np. lamotrygina) od niedawna obecne w praktyce medycznej mają uboższą dokumentację i krótszy czas obserwacji przypadków niż leki starsze. Być może dlatego lepiej wypadają w zestawieniach. Jak czytamy na stronie Ogólnopolskiego Centrum Padaczki dla Kobiet w Ciąży ?Kilkuletnie badania objęte programem EURAP zgromadziły dane około 3000 ciężarnych, które brały różne leki przeciwpadaczkowe. Dla wykazania znamienności wyników i wniosków, zdaniem statystyków, konieczna jest liczba 6000 osób.?

Na podst. NEUROLOGY 2009;72:1223-1229 oraz www.epilepsy.org.pl